همه ما طعم محبت مادر را چشیدهایم، مادری که آغوش پر مهرش همیشه به روی فرزند گشوده است و از هیچ کمکی نسبت به او دریغ ندارد. ولی همین مادر که در مهربانیش هیچ کسی تردید ندارد، گاهگاهی بدلیل بازیگوشی و بی توجهی و یا عناد و سرکشی کودک، چارهای جز تنبیه او نمیبیند.
البته این تنبیه نیز از روی مهر و علاقه است. محبت مادر قطرهای از دریای محبت خالق مادر است، نسبت به بندگانش. خدای مهربان، از روی حب و عشق انسانها را خلق کرد و از هیچ کمکی برای هدایت آنها دریغ نورزیده است، فطرتی داد که خداخواه است، عقلی که چراغ راه است، پیامبران و اولیایی که راهبر و راهنما هستند.
از این که سوال خود را با گروه اخلاق و تربیت در میان گذاشتید از شما کمال تشکر و قدر دانی را دارم و امیدوارم که خداوند همه ما را مورد لطف و مهربانی خود قرار بدهد.
همه ما طعم محبت مادر را چشیدهایم، مادری که آغوش پر مهرش همیشه به روی فرزند گشوده است و از هیچ کمکی نسبت به او دریغ ندارد. ولی همین مادر که در مهربانیش هیچ کسی تردید ندارد، گاهگاهی بدلیل بازیگوشی و بی توجهی و یا عناد و سرکشی کودک، چارهای جز تنبیه او نمیبیند. البته این تنبیه نیز از روی مهر و علاقه است.
محبت مادر قطرهای از دریای محبت خالق مادر است، نسبت به بندگانش. خدای مهربان، از روی حب و عشق انسانها را خلق کرد و از هیچ کمکی برای هدایت آنها دریغ نورزیده است، فطرتی داد که خداخواه است، عقلی که چراغ راه است، پیامبران و اولیایی که راهبر و راهنما هستند.
ولی این بندگان هستند که روز به روز از نعمتهای این خدای مهربان در جهت خلاف و گناه استفاده میکنند و روز به روز از خدای مهربان دیرتر میشوند، و خاصیت گناه ایجاد ناامیدی در دل انسانها است و انسان تصور میکند که دیگر در درگاه خداوند جایگاهی ندارد و لذا این ناامیدی او را روز به روز به عمق و لجن زار گناه بیشتر فرو میبرد.
اما اگر هر انسان گناه کاری قبل از این که بخواهد به ناامیدی برسد میفهمید که خداوند بخشنده و مهربان است ، هیچ گاه از درگاهش ناامید نمیشد چون خود خداوند در قرآن کریم فرموده است:
بگو: «اى بندگان من که بر خود اسراف و ستم کردهاید! از رحمت خداوند نومید نشوید که خدا همه گناهان را مىآمرزد، زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است.». [1]
و در آیه دیگری می فرماید:
«و به درگاه پروردگارتان بازگردید و در برابر او تسلیم شوید، پیش از آنکه عذاب به سراغ شما آید، سپس از سوى هیچ کس یارى نشوید.» [2]
اگر حال بسیارى از مجرمان را در نظر بگیریم که بعد از انجام گناهان کبیره چنان ناراحت و پشیمان مىشوند که باور نمىکنند راه بازگشتى به روى آنها باز باشد و آن چنان خود را آلوده مىدانند که با هیچ آبى قابل شستشو نیستند ، مىپرسند آیا به راستى گناهان ما قابل بخشش است؟
آیا راهى به سوى خدا براى ما باز است؟ آیا پلى در پشت سر ما وجود دارد که ویران نشده باشد؟ مفهوم آیه را به خوبى درک مىکنیم، زیرا آنها آماده هر گونه توبهاند ولى گناه خود را قابل بخشش نمىدانند، مخصوصا اگر بارها توبه کرده باشند و شکسته باشند.
این آیه به همه آنها نوید مىدهد که راه به روى همه شما باز است.
لذا" وحشى" جنایتکار معروف تاریخ اسلام و قاتل" حمزه سید الشهداء" هنگامى که مىخواست مسلمان شود از این مىترسید که توبهاش پذیرفته نگردد، زیرا به راستى گناه او بسیار سنگین بود، جمعى از مفسران مىگویند: آیه فوق نازل شد و درهاى رحمت الهى را به روى وحشى و وحشیهاى توبهکار گشود. [3]
خدای متعال به حضرت داوود (علیه السّلام) فرمود:
«ای داوود، اگر روی گردانان از من چگونگی انتظارم برای آنان، مدارایم با آنان و اشتیاق مرا به ترک معصیت هایشان میدانستند، بدون شک از شوق آمدن به سوی من قالب تهی کرده و بند بند وجودشان از محبّت من از هم میگسست». [4]
پس در عین حال که باید مراقب اعمال خود بوده و از محرمات پرهیز کنیم؛ اگر خطا و گناهی نیز از ما سر زد، بلافاصله باید توبه کنیم. خدای بزرگ تمامی بندگان خویش را دوست دارد حتی گناه کاران را مشروط به اینکه از گناه خود توبه کرده باشند. چون فرموده است:
«بدرستیکه خداوند توبه کنندگان و تطهیر کنندگان را دوست دارد.» [5]
خداوند بازگشت بندگانش را بسیار دوست دارد همان گونه که در روایتی از امام باقر علیه السلام می خوانیم که حضرت فرمودند:
«خداوند از توبه بنده اش بیش از کسی که مرکب و توشه خود را در بیابان در یک شب تاریک گم کرده و سپس آن را بیابد شاد می گردد.» [6]
و اگر این برگشت و توبه همراه با اعمال خیر باشد ، قطعاً انسان شامل لطف الهی شده است همان گونه که خداوند در وصف توبه کاران واقعی می فرماید:
مگر کسی توبه کند و ایمان آورد و کار شایسته کند. پس آنانند که خدا بدی هایشان را به حسنات تبدیل میکند و خدا آمرزنده ی مهربان است.[7]
هنگامى که انسان توبه مىکند و ایمان به خدا مىآورد دگرگونى عمیقى در سراسر وجودش پیدا مىشود، و به خاطر همین تحول و انقلاب درونى سیئات اعمالش در آینده تبدیل به حسنات مىشود، اگر در گذشته مرتکب قتل نفس مىشد در آینده دفاع از مظلومان و مبارزه با ظالمان را جاى آن مىگذارد، و اگر زناکار بود بعدا عفیف و پاکدامن مىشود و... این توفیق الهى را در سایه ایمان و توبه پیدا مىکند.