حکم رفتن به مهمانی در منزل خانواده شراب‌خوار

1. به لحاظ فقهی در دو صورت نباید در چنین مهمانی‌ها شرکت داشت و یا در صورت حضور، باید آنجا را ترک کرد: 

الف: اگر در این مهمانی‌ها علناً شراب سرو شود.
ب: اگر حضور شما در آنجا موجب تأیید یا تشویق فرد شرابخوار بر انجام عملش شود.
 

پس در غیر این صورت، رفتن به این مهمانی حرام نیست و خوردن غذاهایی که اطمینان به نجاست آن ندارید نیز مجاز است. 

 

سوال: در همسایگى ما شخصى داراى دستگاه ماهواره است. اگر امر به معروف به صورت گفتار و به نرمى باعث شود ما متضرر شویم و یا احتمال این را بدهیم که در آنها اثرى نداشته باشد. آیا وظیفه ما این است که به نیروى انتظامى اطلاع دهیم؟  ج) اگر از ماهواره استفاده‌ى حرام مى‌شود و با اعلام به نیروى انتظامى جلوى استفاده حرام گرفته خواهد شد، اعلام، از مصادیق نهى از منکر است و لازم مى‌شود

---

 

سوال: آیا رفتن به مهمانی خانواده مشروب‌خوار و غذا خوردن در خانه آنان حرام است؟

1. به لحاظ فقهی در دو صورت نباید در چنین مهمانی‌ها شرکت داشت و یا در صورت حضور، باید آنجا را ترک کرد:
الف: اگر در این مهمانی‌ها علناً شراب سرو شود.
ب: اگر حضور شما در آنجا موجب تأیید یا تشویق فرد شرابخوار بر انجام عملش شود. 

پس در غیر این صورت، رفتن به این مهمانی حرام نیست و خوردن غذاهایی که اطمینان به نجاست آن ندارید نیز مجاز است.
 

2. هر چند از برخی روایات، (امام زین‌العابدین (علیه السلام) خطاب به فرزندشان امام باقر(علیه السلام) فرمودند: ...إِیَّاکَ وَ مُصَاحَبَةَ الْفَاسِقِ فَإِنَّهُ بَائِعُکَ بِأُکْلَةٍ أَوْ أَقَلَّ مِنْ ذَلِک‏... از همنشینى با فاسق و گنهکار بپرهیز زیرا که او به یک لقمه یا کمتر از آن تو را بفروشد؛ الکافی، ج‏2، ص376، ح 7) استفاده می‌شود که از همنشینی با افرادی که اهل گناه بوده و تقیدی نسبت به مسائل دینی ندارند، باید پرهیز نمود، ولی گاهی شرایط به گونه‌ای است که انسان می‌تواند با ادامه ارتباط با چنین افرادی، در رفتار ایشان تأثیر گذار باشد.
لذا توصیه می‌شود چنانچه شرایط و زمینه‌ی امر به معروف و نهی از منکر وجود داشته باشد، ارتباط با آنها قطع نشود. در غیر این صورت مناسب است رفت و آمد با آنها را به حداقل رسانده و به شکلی علت این رفتار خود را به آنها گوشزد کنید.

سوال: آیا امر به معروف و نهی از منکر واجب عینی است؟

جواب: امر به معروف و نهی از منکر واجب کفائی است و در صورتی که بعضی از مکلفین قیام به آن می کنند از دیگران ساقط است، و اگر اقامة معروف و جلوگیری از منکر موقوف بر اجتماع جمعی از مکلفین باشد واجب است اجتماع کنند. (توضیح المسائل حضرت امام(ره)، م2787)

سوال: در واجب بودن امر به معروف و نهی از منکر چند چیز شرط است؟

جواب: در واجب بودن امر به معروف و نهی از منکر چهار چیز شرط است:
1.آن کسی که می خواهد امر و نهی کند، بداند که آنچه شخص مکلف بجا نمی آورد واجب است بجا آورد، و آنچه بجا می آورد باید ترک کند. و بر کسی که معروف و منکر را نمی داند واجب نیست.
2. آنکه احتمال بدهد امر و نهی او تأثیر می کند، پس اگر بداند اثر نمی کند واجب نیست.
3. آنکه بداند شخص معصیت کار بنا دارد که معصیت خود را تکرار کند، پس اگر بداند یا گمان کند یا احتمال صحیح بدهد که تکرار نمی کند واجب نیست.
4. در امر و نهی مفسده ای نباشد، پس اگر بداند یا گمان کند که اگر امر یا نهی کند ضرر جانی یا عرضی و آبروئی یا مالی قابل توجه به او می رسد واجب نیست، بلکه اگر احتمال صحیح بدهد که از آن ترس ضررهای مذکور را پیدا کند واجب نیست بلکه اگر بترسد که ضرری متوجه متعلقان او می شود واجب نیست، بلکه با احتمال وقوع ضرر جانی یا عرضی و آبروئی یا مالی موجب حرج بر بعضی مومنین، واجب نمی شود بلکه در بسیاری از موارد حرام است. (توضیح المسائل حضرت امام(ره)، م2791)

چند استفتاء از آیة الله خامنه ای :

سوال: با توجه به وجوب امر به معروف آیا ما باید کافران را نیز امر به معروف کنیم؟

ج) مورد وجوب امر به معروف مورد علم طرف به معروف و منکر است و کفار ولو مکلف به فروع هستند ولى چون توجه و اعتقاد به حلیت و حرمت ندارند مورد امر به معروف و نهى از منکر نمى‌باشند.

سوال: اگر فردى بعد از امر به معروف کار ناپسندش را تکرار کند آیا باید مجدداً او را ارشاد کنیم؟

 ج) آرى مجدّداً با وجود شرایط امر به معروف و نهى از منکر لازم است امر به معروف و نهى از منکر کنید. 

سوال: آیا امر به معروف و نهى از منکر به معلمان در صورتى که احتمال بدهیم که براى ما ضرر نمره‌اى داشته باشد جایز مى‌باشد؟

ج) موارد معروف و منکر مختلف است و صرف احتمال ضعیف ضرر، رافع تکلیف نیست. 

سوال: آیا براى انسان پیگیرى و بدست آوردن مقام هایى که مى‌تواند در آنها به روند امر به معروف و نهى از منکر در جامعه کمک کند واجب است؟

ج) تحصیل پست و مقام به هر طریقى که باشد جهت انجام مسئولیت‌ها در آینده واجب نیست ولى‌ اگر اتفاقاً زمینه انجام واجب از قبیل امر به معروف و نهى ازمنکر پیش آمد، مبادرت بر انجام تکلیف، واجب است.

سوال: اگر همسر حجاب را رعایت نکند آیا باید شوهر، او را با دعوا و درگیرى به رعایت حجاب وادار کند؟

ج) در رعایت حجاب واجب و انجام سایر تکالیف شرعیه، شوهر حق دعوى و درگیرى و کتک کارى ندارد، و فقط مجاز است با ملایمت، امر به معروف و نهى از منکر زبانى نماید.

سوال: در همسایگى ما شخصى داراى دستگاه ماهواره است. اگر امر به معروف به صورت گفتار و به نرمى باعث شود ما متضرر شویم و یا احتمال این را بدهیم که در آنها اثرى نداشته باشد. آیا وظیفه ما این است که به نیروى انتظامى اطلاع دهیم؟

 ج) اگر از ماهواره استفاده‌ى حرام مى‌شود و با اعلام به نیروى انتظامى جلوى استفاده حرام گرفته خواهد شد، اعلام، از مصادیق نهى از منکر است و لازم مى‌شود.